Nod:
Mae’r proses o torri lawr problem mewn I darnau llai sydd yn haws I rheoli yn cael ei alw yn ddadelfennu. Mae ddadelfennu yn helpu datrys problemau ac rheoli projectau mawr.
Gweithgaredd:
Mae gan y dull gweithredu yma llawer o manteision. Mae hi’n gwneud y proses yn haws i rheoli ac i gyflawni. Fe all problemau mawr fod yn ofnus ond mae problemau llai yn haws i gweithio gyda. Mae hi hefyd yn golygu gall grwp o blant gweithio fel tim i ateb y problem, gyda pob un yn dod a set newydd o sgiliau a dealltwriaeth. Mae pobl sydd yn ysgrifennu rhaglenni cyfrifiadur yn gwneud hyn.
Mae na siwr of fod llwyth o weithgareddau rydych yn gwneud yn barod y gallwch defnyddio fel man dechrau. E.e os oes gen ti hoff ffordd o dysgu plant sut i ysgrifennu treathawd neu stori. Mae hi’n anodd i rhoi engreifftiau penodol gan fod athrawon gwahanol yn defnyddio dulliau gwahanol. Fydd rhai athrawon efallai yn defnyddio mapiau meddwl, fydd rhai arall yn defnyddio gridiau lle allen nhw rhestri cymeriadau, llefydd, gweithredau ayyb. Fe fydd eraill yn torri hi’n lawr yn syml i dechrau, canolig ac yn y diwedd, a wedyn torri’r teitlau yna yn llai eto. Does wir ddim ots- mae nhw i gyd yn engreifftiau o torri tasg i lawr i wneud hi’n haws i rheoli a gallwch defnyddio nhw i esbonior cysyniad o ddadelfennu.
Mae mathamateg yn pwynt dechrau da hefyd. Yn amlwg, y dull yr ydych yn defnyddio yn yr ysgol i dysgu mathamateg, fydd y oedran y plant ar natur y ‘problem’ yn penderfynu sut y gall hyn cael ei torri i lawr. Ar y llaw arall i ddangos beth yr ydyn yn golygu sut y byddwch yn datrys y problemau canlynol?
- 2 + 4 + 3
- 2 x 4 x 3
- 2 (4+3)
- (2 x 4) + 3
- 2 (4-3)
- (2 x 4) – 3
Fe fydd rhai athrawon yn gyfarwydd gyda’r gair ‘ddadelfennu’gan ei fod yn cael ei derbyn fel ffyrdd dysgu e.e gwaith maths tynnu i ffwrdd. Hyd yn oed os yr ydych yn dysgu tynnu i ffwrdd trwy ‘benthig’ a talu yn nol, rydych chi dal i fod yn dysgu’r plant sut i torri’r proses i lawr mewn Iigweithrediad syml.
Mae adio a tynnu ffracsynnau yn enghriafft da arall yn ynwedig or yr ydych yn gweithio gyda rhifau cymysg neu ffracsynnau cymhleth.
Addasiad
Am plant llai oed neu os mae’r syniad o defnyddio mathamateg i dysgu gwers ddadelfennu yn gwneud i chi eisiau llewygu beth am trio project celf a chreft neu technoleg. Fe all creu cerdyn Nadolig/Pasg/Sul y mamau cael ei ddadelfennu hefyd e.e
Does dim ots mewn pa trefn mae’r tasgau yma yn cael ei wneud. mae nhw i gyd yn tasgau arwahan. Mae hi’n syniad i gwneud y tasg gyda grwp ar y tro er mwyn safio glud/ gwlan cotwm/llwch disglair/ sisiyrnsu ayyb. Fe allwch trefnu’r grwpiau i wneud un cyfarwyddiad ar y tro. Yn y cam nesaf fydd angen gludo bwni pasg ar flaen y cerdyn a gludo cerddi pasg tu fewn ir cerdyn. Am rhan yma mae bendant angen cael ei wneud yn dilyniannol. Siaradwch gyda’r plant amdano hyn. Ydy nhw’n gallu gludo’r bwni pasg ar blaen cerdyn os dydyn nhw ddim wedi creu bwni pasg neu’r cerdyn? Beth am ysgrifennu ‘cariad mawr oddi wrth Jane’ y tu fewn ir cerdyn? Ydy nhw’n gallu gwneud hyn os dydy’r cerddi ddim tu fewn? Beth bydd y probemau?
Gyda plant henaf fe allwch chi torri’r bocsys lawr mewn i gweithgareddau gwahanol fel torri allan siap bwni , gwasgaru glud ar y cerdyn, a gludo’r gwlan cotwm ar y cerdyn ayyb.
Meddyliwch sut y byddech yn mynd ati i creu’r cerdyn yma….
Fel gwers canlynol gyda plant hyn, defnyddiwch gem Nintendo/Playstation a chwilliwch am y ‘credits’- fydd enwair rhaglennwyr sy’n gweithio ar y gem yna a fydd yn rhestr hiiiiirrr!
Siaradwch gyda’r plant sut y gall y pobl yma i gyd gweithio ar yr un gem. Fydd rhaid iddyn nhw ddadelfennu’r tasg mewn i darnau gwahanol o gwaith. Gofynwch ir plant beth ydyn nhw yn meddwl y gall rhai ohonyn nhw bod? E.e fe all un tim datblygu un or cymeriadau, fe all tim arall datblygu’r teitl graffeg, gall tim arall datblygu’r cerddoriaeth ayyb. Mae na ferswim uwch or gweithgaredd blaenorol am plant hin ac am plant mwy gallu.
