Mae siart llif yn un ffordd o dangos algorithmau. Un mantais o denfynddio siart llif ywr ffordd mae’r gweithrediadau gwahanol yn cael ei ddangos a safonedig felly fe all unrhyw un sy’n gyfarwydd gyda’r symbolau yn gallu dilyn algorithmau pobl arall.
Paratoi
Paratoi set o symboau siartiau llif (bocses ac arwyddion) a defnyddio fel templed.
Cyflwyniad
Gofynwch ir plant yn y dosbarth i ymchwilio’r gail ‘siartllif’ ac yn atrafodwch beth mae nhw wedi darganfod mae ‘Wikipedia’ yn dweud:
“Mae Siartllif yn fath o llun sy’n cynrychili algorithmau, llif gwaith neu proses, dangos camau ble mae bocses gwahanol yn cael ei trefnu gyda arwyddau.
Ffordd arall o esbonio yw fod siart llif yn llun sy’n cynrychioli ateb i broblem.
Tafodwch gyda’r dosbarth pam ei fod yn syniad da i defnyddio siart llif i cynrychioli algorithmau. (e.e i gael dealltwriaeth ac i wneud cyfathrebu rhwng pobl yn haws, dangos y penderfyniadau sydd ei angen i wneud ar dewisiadau ayyb.)
Mae hi’n ffordd defnyddiol o cynllunio sut all rhaglen cyfrifiadurol gweithio, ac i dangos eraill eich ffordd o meddwl.
Mae siart llif yn dangos y pwyntiau allweddol yn y algorithm:
- Y dechrau ar diwedd
- Trefn y dilyniannau ar cyfarwyddiadau mae nhw’n cael ei perfformio
- Y pwyntiau ble mae mewnbwn ac allbwn yn codi
- Y pwyntiau ble mae penderfyniadau yn cael ei wneud am beth i wneud nesaf
Dyliniad o llawer o cyfarwyddiadau sydd ddim angen cynnwys unrhyw pwyntiau allweddol yn cael ei cynrychioli mewn bocs petrial.
Mae siartiau llif yn defnyddio amryw o symbolau siart llif arferol I cynrychioli y elfennau gwahanol, ar arwyddiau i dangos i llif neu’r ffordd. Mae’r siapiau yma yn cael ei cytuno ffurfiol (British Standard BS4058). (British Standard BS4058) Mae’r symbolau mwyaf cyffredin yw:
Gweithgaredd 1: adnabod symbolau a beth mae nhw’n ei wneud
Defnyddiwch algorithm syml mae defnyddwyr wedi gwneud yn barod (e.e gwneud tost) a printio mas y camau yn unigol. Yna mewn grwpiau, gosodwch allan y ‘gorchymyn’ petrial yn y blociau siart llif mewn colofn syth ac gorweddwch y cyfarwyddiadau yn ei trefn mewn llinellau or algorithmau dros pob bocs. Yna ychwanegwch y arwyddion.
Cyflwynwch y blociau ‘dechrau’/’stopio’ ac ychwanegwch nhw ir algorithm.
Siaradwch ir dosbarth am pa penderfyniadau mae angen iddyn nhw gwneud wrth rhedeg ei algorithm. E.e dweud ei bod nhw wedi llosgi y tsost? Ydy nhw mynd i anwybyddu’r ffaith fod y tost wedi llosgi a cario ymlaen? Neu ydy nhw’n mynd i crafu’r darnau sydd wedi llosgi bant? Neu ydy nhw mynd i taflu’r tost sydd wedi ei llosgi i ffwrdd? Efallai mae hi’n dibynnu ar sut mor wael yw’r tost!
Felly ar ol ir cyfarwyddiad ‘cymerwch y tost allan or tostwr’, mae rhaid gwneud y perderfyniad diamond a gofyn ‘ydy’r tsot wedi llosgi?’ fe all fod dau ateb ‘Ie’ neu ‘Na’ neu tri ateb ‘Ie’, ‘Na’, ac ‘Tipyn bach’ (neu yn rhannol os yr ydyn yn gwybod y gair). Dechreuwch gyda dau ateb. Ysgrifennwch y cwestiwm (e.e ydy’r tost wedi llosgi?) ar cerdyn newydd gorweddwch e i lawr dros y penderfyniad diamond. Ychwanegwch dau arwydd ir penderfyniad diamond (yn delfrydol or pwynt ar y chwith ar dde) labelwch un arwydd ‘Ie’ ar llall ‘Na’. rhowch gorchymyn arall petrial ar pen pob arwydd. Gadewch ir plant penderfynnu ar pa gorchymyn mae nhw eisiau rhoi mewn pob bocs.
Yn olaf, hyd yn oed os mae’r ateb yn ‘Ie’ neu ‘Na’ (gyda’r dewis ‘taflwch i ffwrdd’) fydd agen ir plant gweithio allan ar pa cam mae nhw’n ymuno nol gyda’r algorithm gweiddiol!
Gweithgaredd 2: ymarfer siartiau llif
Gwahanwch y plant mewn i grwpiau a rhowch pob grwp set o cerdiau gyda’r scenario canlynol. Gofynwch iddyn nhw llunio siart llif sy’n cynrychioli’r algorithm.
Mae’r bws rwyt ti angen cymryd I fynd ir ysgol yn gadael am 8 y.b. mae hi’n cymryd hanner awr i chi paratoi cyn mynd. Os yr ydych ybn codi yn hwyr, ac yn colli’r bws, fe allwch cymryd y tren sy’n gadael am 8.15 y.b ond wedyn mae angen cerdded am 20 minid pan rydych yn cyraidd yr orsaf agosaf at yr ysgol a dydch chi ddim yn cyraidd yna tan ar ol ir gloch canu am 9 y.b ac rydych yn colli’r cofrestr ac fydd angen ymweld ar ysgrifenyddes.
- Mae na dau cyrchfannau posib am y trip ysgol. Os mae hi’n bwrw glaw yr wythnos yna wedyn fydd y bws mini yn cymryd chi ir amgieddfa a fydd rhaid gwisgo gwisg ysgol a cymryd arian i prynnu bvwyd yn y caffi. Os mae’r tywydd yn braf, yna fyddwn yn mynd ir fferm. Fydd angen gwisgo welis a hen ddillad.
- Os mae’r tim pel droed Cymru yn curo Serbia ac mae’r Iwerddon yn rhannu scor gyuda Awstria, wedyn bydd gan Serbia 11 pwynt a fydd gan Cymru ac Awstria 10 pwynt, yn gadael Cymru gyda gem lleol yn ei cartref yn erbyn Awstria, wedyn dau gem i ffwrdd yn erbyn Moldova a Georgia, cyn y gem terfynol yn erbyn yr Iwerddon.
